Deep Work cho Developer: Cách code 4 tiếng bằng người khác làm cả ngày

Bạn có bao giờ trải qua cảm giác này: Sáng đến công ty, check email, họp daily meeting, trả lời Slack, lướt Facebook một chút. Thoáng cái đã đến giờ ăn trưa mà chưa viết được dòng code nào ra hồn?

Chào mừng bạn đến với thế giới của “Shallow Work” (Làm việc nông).

Đối với Developer, tài sản quý giá nhất không phải là thời gian, mà là Sự tập trung (Focus).

Tại sao Developer cần Deep Work?

Coding là một hoạt động đòi hỏi tải nhận thức cao (High Cognitive Load). Để giải quyết một thuật toán khó hay fix một bug phức tạp, não bạn cần nạp toàn bộ context vào bộ nhớ đệm (Working Memory).

Mỗi lần bạn bị ngắt quãng bởi tiếng “ting ting” của điện thoại hay một câu hỏi của đồng nghiệp:

1. Context trong não bị xóa sạch.
2. Bạn mất trung bình 23 phút để quay lại trạng thái tập trung sâu như trước (theo nghiên cứu của Đại học California).

Nếu một ngày bạn bị ngắt quãng 4 lần -> Bạn mất toi gần 2 tiếng đồng hồ chỉ để “khởi động lại não”.

Chiến lược Deep Work thực chiến cho Dev

1. Chế độ Tu sĩ (Monastic Mode) cục bộ

Không cần lên núi ở ẩn. Hãy quy định “Giờ vàng” (Golden Hour). Ví dụ: Từ 9:00 sáng đến 11:30 sáng là giờ Deep Work.

• Tắt Wifi điện thoại.
• Tắt thông báo Slack/Email.
• Đeo tai nghe chống ồn (dấu hiệu “Đừng làm phiền”).
• Cam kết chỉ code, không web surfing.

2. Pomodoro không phải lúc nào cũng tốt

Pomodoro (làm 25 nghỉ 5) rất tốt cho học tập, nhưng đôi khi tệ cho Coding. Khi bạn đang trong trạng thái Flow (Dòng chảy), việc bị chuông báo hết giờ ngắt quãng là một cực hình. Hãy thử các block dài hơn: 50 phút - 10 phút, hoặc 90 phút (Ultradian Rhythm).

3. “Ăn con ếch” vào buổi sáng (Eat That Frog)

Mark Twain từng nói: “Nếu việc đầu tiên bạn làm vào buổi sáng là ăn một con ếch sống, thì cả ngày hôm đó bạn sẽ không gặp điều gì tồi tệ hơn nữa”. Hãy chọn task khó nhất, quan trọng nhất (như việc refactor module core, dựng architecture) để làm vào sáng sớm khi não còn tươi mới nhất. Đừng để nó đến chiều.

4. Batching (Gom nhóm)

Đừng check email/Slack rải rác cả ngày. Hãy gom chúng lại xử lý một lần.

• Check lần 1: 8:30 sáng (Đầu giờ).
• Check lần 2: 1:30 chiều (Sau giờ trưa).
• Check lần 3: 5:00 chiều (Cuối giờ).

Thời gian còn lại, hãy để thế giới chờ đợi. Nếu server cháy, họ sẽ gọi điện thoại cho bạn, đừng lo.

5. Dọn dẹp môi trường (Environment Design)

• Màn hình sạch: Tắt bớt tab trình duyệt không liên quan. IDE chế độ Full Screen.
• Bàn làm việc sạch: Ít đồ đạc gây xao nhãng.
• Dark Mode: Giúp mắt đỡ mỏi và tạo cảm giác “hacker” tập trung hơn.

Kết luận

Hiệu suất không đo bằng số giờ bạn ngồi trước màn hình (Input), mà đo bằng giá trị bạn tạo ra (Output).

Hãy thử Deep Work trong 1 tuần: Code 4 tiếng chất lượng cao, bạn sẽ thấy mình làm được nhiều việc hơn cả một tuần trước đó cộng lại, mà vẫn có thời gian về sớm chơi thể thao.

Happy Coding & Stay Focused!